Veel gestelde algemene vragen over griep en verkoudheid:
Wat is griep?
Griep is een acute infectie van de bovenste luchtwegen (neus, keel, longen) en wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Officieel spreken we dan ook van influenza. terug
Wat gebeurt er als je griep krijgt?
Griep onderscheidt zich van een verkoudheid doordat de klachten in een zeer korte tijd sterk toenemen. Je voelt je binnen een paar uur doodziek. Je krijgt plotseling hoge koorts, koude rillingen, hoofdpijn, keelpijn, spierpijn over je hele lichaam en heftige, droge hoest. Je hebt totaal geen eetlust meer en je voelt je ontzettend moe, slap en ziek. Je bent zweterig, verhit en je krijgt een loopneus. De pijn en koorts zijn het gevolg van de reactie van het lichaam op de aanval van het griepvirus. Het lichaam probeert de aanval af te slaan en dat kost veel moeite. terug
Hoe lang duurt griep?
Mensen die verder gezond zijn, blijven van griep gauw een week ziek. De koorts (38-40°C) is één dag na het begin van de klachten het hoogst en duurt één tot vijf dagen. Wie griep heeft, wil het liefste gewoon in bed blijven.
Na twee tot zeven dagen verdwijnen de meeste verschijnselen. De hoest kan nog wel meer dan twee weken aanhouden. Het duurt dan ook wel één of twee weken totdat je je weer helemaal ‘de oude’ voelt. Daarvoor ben je nog zeer vermoeid en uitgeblust. terug
Hoe ernstig is griep?
Voor de meeste mensen is griep slechts een vervelende ervaring, maar enkelen kunnen er ernstig ziek van worden. Het virus beschadigt het weefsel van de longen zodat er acute bronchitis of zelf longontsteking kan ontstaan. Je moet over een sterk en gezond lichaam beschikken, om griep af te weren.
Sommige mensen zijn verzwakt door ouderdom of door chronische ziekten als diabetes, hart- en nierziekten of astma. Bij hen kan een besmetting te veel energie vragen. Deze mensen zijn vatbaar voor een infectie door een bacterie boven op de schade die het griepvirus al aanricht. In deze situaties kan griep dodelijk zijn. Maar ook een gezond mens kan veel hinder ondervinden van griep en daardoor een tijd lang uitgeschakeld zijn van werk en sociaal leven. terug
Hoe bepaalt de dokter of je griep hebt?
In het algemeen baseert de arts zijn diagnose op basis van zogenoemde ‘klinische symptomen’. Het kan echter lastig zijn om griep te onderscheiden van andere luchtweginfecties. Tijdens een griepepidemie, blijkt 60 tot 70% van de mensen met duidelijk griepachtige symptomen ook daadwerkelijk geïnfecteerd te zijn met het virus. Of je echt griep hebt, kan onderzocht worden door met een wattenstaafje wat neus- of keelslijm af te nemen en dit in het laboratorium te testen op aanwezigheid van griepvirussen. terug
Hoe is griep te onderscheiden van een gewone verkoudheid?
Veel mensen verwarren de gewone verkoudheid met griep. Van griep ben je meestal ernstiger ziek dan van een verkoudheid. De symptomen van een verkoudheid verdwijnen in het algemeen ook sneller en complicaties zoals een longontsteking komen slechts zelden voor. terug
Wat zijn de symptomen van een gewone verkoudheid?
De symptomen van een verkoudheid zijn: een loopneus, niezen, waterige ogen en keelpijn. Deze symptomen zijn beperkt tot het bovenste deel van de luchtwegen. Koorts en spierpijn treden in het algemeen niet op bij verkoudheid. terug
Zijn er virussen die wat betreft symptomen op griep lijken?
Een infectie met het rhinovirus (verkoudheid), respiratoir syncytieel virus (RSV), parainfluenzavirus of adenovirus geeft symptomen die ook vaak voorkomen bij infectie met het griepvirus. terug
Is griep te voorkomen?
De enige bewezen efficiënte methode van preventie is vaccinatie (‘de griepprik’). Antivirale medicijnen, zoals Amantadine, Relenza (zanamivir)en Tamiflu (oseltamivir), kunnen griep ook voorkomen, maar worden eerder toegepast bij mensen die al ziek zijn. Ze remmen de besmetting en zwakken de verschijnselen af. terug
Hoe komt het dat mensen vooral in de winter griep krijgen?
Het griepvirus verspreidt zich vooral in de winter en het begin van de lente. We denken dat dit komt doordat in het koude seizoen mensen veel en dicht bij elkaar zitten, wat de verspreiding van het virus vergemakkelijkt. Bovendien is de lucht in huis in deze tijd vaak droger, waardoor het griepvirus langer actief blijft. terug
Hoe verspreidt het griepvirus zich?
Een niezende of hoestende grieppatiënt verspreidt het griepvirus via hele kleine ‘speekseldruppeltjes’ in de lucht. Als je deze met griep besmette druppeltjes inademt, komen de virussen in je ademhalingssysteem (neus, keel en longen) terecht. Daar vallen ze de beschermende laag slijmvliescellen aan en dringen ze binnen. Het griepvirus gebruikt deze slijmvliescellen om zichzelf razendsnel te vermenigvuldigen. De gebruikte slijmvliescellen sterven af. Hierdoor neemt onze bescherming af en zijn we ook bevattelijk voor andere luchtweginfecties. terug
Hoe krijg je griep?
Het griepvirus kun je oplopen via de lucht, maar ook via direct contact (zoenen, hand geven) of zelfs indirect contact (via een deurkruk of telefoon). Ook airconditioning kan het griepvirus snel verspreiden. Het virus wordt gemakkelijk overgebracht op gezinsleden, vrienden en collega’s, maar ook toevallige passanten. Wie een de bus of trein zit naast iemand die griep heeft, kan zomaar geïnfecteerd raken. terug
Hoe besmettelijk is griep?
Het inademen van maar drie griepvirussen (griepdeeltjes) is al genoeg om besmet te raken. Iedereen kan dus zomaar griep krijgen, van jong tot oud. Als een vliegtuig met één grieppatiënt aan boord drie uur aan de grond staat met een kapot ventilatiesysteem, dan krijgt 72% van de passagiers in de daaropvolgende drie dagen griep. terug
Hoe lang is een persoon besmettelijk?
Volwassenen zijn al besmettelijk een dag voordat de symptomen zich openbaren. Jonge kinderen kunnen het virus al bij zich dragen tot zes dagen voordat de symptomen zich openbaren. Al die tijd kunnen ze andere mensen aansteken. Volwassenen zijn nog tot vijf dagen na de eerste symptomen besmettelijk en kinderen kunnen nog eens vijf dagen langer besmettelijk zijn. terug
Wat is de incubatietijd?
Na het binnenkrijgen van het griepvirus kan het één tot zeven dagen duren voordat je ziek wordt, maar gewoonlijk krijg je de eerste symptomen na twee tot drie dagen. Dit wordt de incubatietijd genoemd. Tijdens de incubatietijd kun je, zonder dat je het weet, andere mensen besmetten. terug
Zijn kinderen bevattelijker voor griep?
Kinderen lopen het grootste risico om griep te krijgen. Hun afweersysteem is gewoonlijk nog nooit met griep in aanraking geweest. Bovendien besmetten zij elkaar op school, kinderopvang, enzovoort. Tijdens een griepepidemie krijgt ongeveer 45% van de schoolgaande jeugd en crèchekinderen griep. terug
Wat moet ik doen bij griep in mijn gezin?
Als het griepvirus via je kind of jezelf in het gezin ronddwarrelt, krijgt uiteindelijk tenminste 30% van de andere gezinsleden ook griep, met alle gevolgen van dien. De patiënten zijn drie tot vijf dagen aan bed gekluisterd. Daarna moeten ze het nog rustig aan doen, anders zijn ze zo weer geveld. Daarnaast zijn er allerlei praktische problemen, zeker als meerdere gezinsleden griep hebben. Je moet vrije dagen opnemen om voor je zieke kinderen en/of partner te zorgen of een oppas regelen. Je kan alle afspraken voor de komende twee weken in je agenda doorstrepen. Ook je examen, sportwedstrijden, het huwelijk van je beste vriend of de vakantie waarnaar je hebt uitgekeken. terug
Wat is de behandeling?
Zoals het geval is met de meeste virusziekten heeft griep zijn beloop nodig. Als je griep hebt, kun je een pijnstiller zoals paracetamol gebruiken om hoofdpijn en spierpijn te verlichten en de koorts te verminderen. In een aantal landen zijn antivirale middelen beschikbaar ter behandeling van sommige griepinfecties (influenza A). Deze medicijnen hebben wel bijwerkingen. De nieuwste categorie medicijnen tegen griep onderdrukken de vermeerdering van het virus. Ze kunnen de ziekteperiode met 1 à 2,5 dagen verkorten, mits de behandeling binnen 48 uur na het verschijnen van de eerste symptomen gestart wordt. Voor risicogroepen (zieken en ouderen) is het het beste om voordat het griepseizoen begint, de griepprik te halen (vaccinatie). terug
Hoeveel mensen krijgen per jaar griep?
Dat is afhankelijk van de ernst van de epidemie. De schatting is dat ongeveer 5 tot 15% van de mensen over de hele wereld per jaar griep krijgen. Tijdens grote epidemieën kan dit oplopen tot 50%. terug
Wat is een epidemie?
Er wordt gesproken van een epidemie wanneer het aantal gevallen van griep in een bepaald gebied gedurende een bepaalde periode aanzienlijk hoger is ten opzichte van het aantal griepgevallen gedurende de rest van het jaar. terug
Wat is een pandemie?
Een pandemie is een wereldwijde epidemie die wordt veroorzaakt door een nieuw virus-subtype. Een nieuw subtype ontstaat door grote verandering in de delen op het oppervlak van het virusdeeltje, waarmee het in de slijmvliescellen doordringt. Omdat de meeste mensen niet de kans hebben gehad immuun te worden tegen dit nieuwe virus, kan er wijdverspreide infectie plaatsvinden. Pandemieën kunnen alleen plaatsvinden door een nieuw subtype van het type A griepvirus. terug
Wanneer is de volgende pandemie?
Dit is niet bekend. In de 20ste eeuw waren er ernstige pandemieën in 1918 (‘Spaanse griep’), 1957 (‘Aziatische griep’) en in 1968 (‘Hong Kong griep’). De Spaanse griep was het ernstigst, die eiste wereldwijd 20 miljoen tot 40 miljoen slachtoffers. terug
Waar zal het nieuwe virus vandaan komen?
Ervaringen uit het verleden wijzen naar Azië, omdat daar veel vogels, varkens en mensen bij elkaar leven. In de vogelwereld circuleren influenzavirussen waarvan bepaalde delen zich kunnen mengen met die van het menselijke griepvirus. Ook het varken kan functioneren als mengvat. Maar in principe kan een nieuw, pandemisch virus ook elders opduiken. terug
Wat voor een effect had de vogelpest?
Vogelpest wordt veroorzaakt door een vogel-griepvirus. De uitbraak van vogelpest in Nederland heeft geen invloed gehad op het griepvaccin. Hoewel de vogelziekte ook oversloeg naar mensen, is er geen nieuw griepvirus door ontstaan. Daar bestond wel vrees voor. Als iemand tegelijk met vogelpest en een menselijk griepvirus zou zijn besmet, dan zouden die twee virussen met elkaar hebben kunnen versmelten tot een nieuw, onbekend virus. terug
Zal de volgende pandemie tijdens de winter komen?
Niet perse. Het zou op ieder moment in het jaar kunnen gebeuren. De beruchte ‘Spaanse griep’ is begonnen tussen maart en juli van het jaar 1918. De meeste doden vielen echter in de winter van 1918. Dit jaar is in België en Frankrijk rumoer ontstaan over een onbekende virusstam die op het zuidelijk halfrond is aangetroffen. In Europa is deze stam nog niet aangetoond. terug
Wordt er een ernstige griepepidemie verwacht dit seizoen?
Het is nooit van tevoren te voorspellen of er een griepepidemie zal komen en hoe ernstig de epidemie zal zijn. Wereldwijd wordt er onderzoek gedaan naar het voorkomen van griepvirussen. Omdat de virussen steeds hun kenmerken veranderen, is het moeilijk te voorspellen welk virus het komende griepseizoen een epidemie kan veroorzaken. Over de ernst van het komende seizoen is daarom nu nog niets te zeggen. In het algemeen kan men wel stellen dat er elk jaar wel een griepepidemie plaatsvindt. Dat zal dus hoogstwaarschijnlijk ook deze winter weer het geval zijn. terug
